جمشید یاراحمدی؛ قباد رستمی‌زاد؛ مالک رفیعی؛ کریم مهرورزمغانلو
چکیده
از آنجائی که بیشترین آب مصرفی مربوط به بخش کشاورزی است، منابع آب قابل دسترس به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک عامل اصلی محدودکننده تولیدات کشاورزی است. لذا، در صورت استحصال نزولات جوی و اعمال مدیریت صحیح آن، میتوان بخشی از کمبود منابع آب در مناطق یادشده را جبران کرد. هدف پژوهش حاضر، انتخاب مناسبترین سطوح مختلف استحصال ...
بیشتر
از آنجائی که بیشترین آب مصرفی مربوط به بخش کشاورزی است، منابع آب قابل دسترس به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک عامل اصلی محدودکننده تولیدات کشاورزی است. لذا، در صورت استحصال نزولات جوی و اعمال مدیریت صحیح آن، میتوان بخشی از کمبود منابع آب در مناطق یادشده را جبران کرد. هدف پژوهش حاضر، انتخاب مناسبترین سطوح مختلف استحصال نزولات جوی بر اساس سامانه تصمیم‌گیری چندمعیاره به روش تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و بررسی کارایی آن در تامین آب مورد نیاز باغات پسته بوده است. نتایج تحلیل AHP نشان داد، معیار اثرات زیست‌محیطی با وزن 0.342 و معیار ماندگاری با وزن 0.284 به‌ترتیب بیشترین میزان تاثیرگذاری موثرترین معیار در انتخاب بهترین سطح آبگیر بودند. سرانجام، سامانه آبگیر با سطح عایق ژئوممبران با وزن 0.371، به‌عنوان مناسبترین سطح آبگیر انتخاب شده، سامانه‌های آبگیر با سطوح عایق پلاستیک و ایزوگام به‌ترتیب با وزن 0.350 و 0.279 در اولویت‌های بعدی قرار گرفتند. همچنین، نتایج حاصله نشان داد که از سطح آبگیر در مساحت 800 متر مربع و بارش متوسط سالانه 300 میلی‌متر، پتانسیل استحصال 200 متر مکعب آب در سال وجود دارد. با این حجم آب استحصالی و انتخاب روش آبیاری قطرهای همراه با فیلتر سنگریزهای، آب آبیاری سالانه 200 درخت پسته بارور در طول یک فصل زراعی تامین خواهد شد. بنابراین، با استحصال نزولات جوی بخشی از آب مورد نیاز باغات در مناطق خشک و نیمه‌خشک تامین شده و ضمن حفظ پایداری تولید و افزایش درآمد باغداران، از فشار مضاعف بر منابع آب سطحی و زیرزمینی نیز کاسته خواهد شد.
